Doe’t ik snein de sneonsbylage fan de Ljouwerter fan 2 juny lies kaam ik de namme ‘tante Hebel’ tsjin, om krekter te wêzen stie der: ‘De jus van tante Hebel’. ‘Hea’ tocht ik, ‘moat dat gjin tante Heabel wêze?’
En drekst wie ik nijsgjirrich, want ik hie ek in tante Heabel, tante Hepie seinen wy thús. Us mem har suster hiet sa, en ek fierderop yn de famylje sieten Heabeltsjes. It artikel gong oer de kollumnist Martin Bril en syn Fryske roots. Nei’t ik fierder lies kaam ik hieltyd mear bekende nammen tsjin en wat blykt: Bril en ik binne fiere famylje, syn mem en minent binne nichten. No is dat útsykjen fan besibbens altiten in grage beuzichheid fan Friezen. Kinst net mei in Fries om útens yn de kunde komme dat der net praat wurdt oer fan wa’tst ien biste en oftst dy-en-dy ek kinst. Skynber binne alle Friezen famylje fan inoar. Ja, dik kâns eins ek wol.
Doe’t ik my twa jier lyn bezich holden haw mei de stambeam fan ús heit en mem ha’k my fansels ek ferdjippe yn de Pilatten. En yndie, wat kamen der doe in ferhalen foar it ljocht. Ek al omdat de famyljes sa grut (en earm, fral yn de njoggentjinde ieu) wienen. Net earder as doe’t it spoar fan Ljouwert nei Grins oanlein waard klaude de famylje wat oerein, want doe krigen de manlju wurk by it spoar en dat betelle goed. Dêrnjonken hat de famylje altiten bekend stien om de feehannel. Ek dy smiet moaie ferhalen op. Ik hoopje dat Bril se opskreaun hat.
Wat hy neamt yn it artikel, dat der nei in optreden fan him trije nichtsjes op him ôfstapten en dat hy se net mear koe, mar wol drekst fernaam dat it famylje wie, fyn ik hiel wjerkenber. Der sitte trekken yn dy Pilatfamylje dy’t hieltyd weromkomme, en dat fernimst fral troch de ferhalen dy’t der ferteld wurde, mei steesoan deselde soart fiten en prinsipes. Wat ik net werom fyn by Bril is de Frysksinnigens, dy’t de Pilatten oars ek wol ha. Mar dat kin perfoarst lizze oan it feit dat hy gruttendiels bûten Fryslân opgroeid is. Hy ferstiet de taal wol, mar praten bliuwt by twa rigels en him lêze sil der ek net kinne. Miskien wie dat oars west at er hjir bleaun wie. De opmerking dat it wichtiger is foar in bern om te witten wêr’t Brussel leit as hoe’t Frjentsjer stavere wurdt yn it Frysk floeit dêr hast automatysk út wei en is ek mear de Hollânske opfetting. Hy hat noch net yn de gaten dat Friezen wolris trochsjitte yn harren stribjen de taal en kultuer te behâlden. Want ast it fleane litst, komt it net werom. En dan kinst sizze: ‘so what?’ Mar ik freegje my ôf; bliuwe de Pilatten dan de Pilatten noch wol?
It docht my tinken oan pake Durk Pilat. Pake Durk wenne op Sânbulten en kocht it fleis altiten by Abele Kamminga oer de wei. Abele Fogel (sa hiet syn frou) wiene slachter. Pake koft it fee yn, Abele kocht it fan pake en pake koft it fleis dan wer fan Abele. In kilo kowefleis, in pûn bargefleis, in leverwoarst en in stik as wat droege woarstjes wyks. Dat helle er saterdeimiddeis op. Sa gie dat, stielen wet. Sels doe’t pake út de hannel wie helle er it fleis noch by Abele wei. Trou as goud. Syn dochter Heabel sil it fleis ek grif ris taret hawwe. En de sjú.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten